طلبه نایینی

1-” مودت” انگيزه ارتباط در آغاز كار است، اما در پايان كه يكى از دو همسر ممكن است ضعيف و ناتوان گردد و قادر بر خدمتى نباشد” رحمت” جاى‏ آن را مى‏گيرد.

2-” مودت” در مورد بزرگترها است كه مى‏توانند نسبت بهم خدمت كنند اما كودكان و فرزندان كوچك در سايه” رحمت” پرورش مى‏يابند.

3-” مودت” غالبا جنبه متقابل دارد، اما رحمت يك جانبه و ايثارگرانه است، زيرا براى بقاء يك جامعه گاه خدمات متقابل لازم است كه سرچشمه آن مودت است و گاه خدمات بلاعوض كه نياز به ايثار و” رحمت” دارد.

البته آيه مودت و رحمت را ميان دو همسر بيان مى‏كند ولى اين احتمال نيز وجود دارد كه تعبير” بينكم” اشاره به همه انسانها باشد، كه دو همسر يكى از مصاديق بارز آن محسوب مى‏شوند، زيرا نه تنها زندگى خانوادگى كه زندگى در كل جامعه انسانى بدون اين دو اصل يعنى” مودت” و” رحمت” امكان‏پذير نيست، و از ميان رفتن اين دو پيوند، و حتى ضعف و كمبود آن، مايه هزاران بدبختى و ناراحتى و اضطراب اجتماعى است.

جمع بندی:

و اما مساله” مودت” و” رحمت” در حقيقت” ملاط” و” چسب” مصالح ساختمانى جامعه انسانى است، چرا كه جامعه از فرد فرد انسانها تشكيل شده همچون ساختمان عظيم و پرشكوهى كه از آجرها و قطعات سنگها تشكيل مى‏گردد.

اگر اين افراد پراكنده، و آن اجزاء مختلف، با هم ارتباط و پيوند پيدا نكنند” جامعه” يا” ساختمانى” به وجود نخواهد آمد.

آن كس كه انسان را براى زندگى اجتماعى آفريده اين پيوند و ربط ضرورى را نيز در جان او ايجاد كرده است.