طلبه نایینی

امام صادق (علیه السّلام) فرمود:
«شستن سر با (برگ یا گُل) خطمی در هر جمعه موجب ایمنی از پیسی و دیوانگی است».
در خبر دیگری آمده که امام صادق¬(علیه السّلام)¬فرمود: شستن سر با خطمی بیمه و تعویذ جان است. انسان ها اشرف مخلوقات خداوند هستند و در نزد خداوند از مقام و منزلت والایی برخوردارند.¬آن¬هایی ¬می¬توانند با اعمال خود به درجات بالاتر و برتری برسند و در نزد خدا از بهترین بندگان قرار بگیرند. از طرفی دیگر می¬توانند با اعمال نا¬شایست خود جزء بدترین بندگان خداوند باشند و خداوند آنها را دشمن بدارد.
در روایت آمده است که امیر مؤمنان (علیه السّلام) می¬فرماید:
«بوی بد و آزار دهنده را با آب بزدایید و خود را وارسی کنید( به نظافت خود حساس باشید) که خداوند بندگان چرکین و آلوده¬اش را که هم‌نشینان او از نشستن با او کراهت دارند، دشمن دارد» .
در روایتی دیگر از امام علی (علیه السّلام) نقل شده است که:
«بدترین بندگان چرکین‌هایند. خداوند چرکین بودن و ژولیدگی را دشمن می¬دارد».
پاکیزگی در اسلام از اهمیت زیادی برخوردار است و اسلام دین نظافت و پاکیزگی است و سفارش¬های زیادی را در جهت پاکیزه بودن و شستن بدن به افراد کرده است. اسلام در مقابل رعایت نظافت و پاکیزگی به انسان پاداش و اجر فراوانی می¬دهد که یکی از پاداش¬های معنوی که به انسان می¬دهد رسیدن به بهشت است. ائمه معصومین¬(علیهم السّلام) نیز در این باب روایاتی را آورده اند. رسول خدا(صلی¬الله علیه و¬آله و¬سلم) در احادیثی می¬فرماید:
«اسلام پاکیزه است، پس خود را پاکیزه سازید چرا که جز پاکیزه به بهشت وارد نمی شود. نظافت از ایمان است و ایمان با صاحبش در بهشت اند» .
خداوند پیامبر¬اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) را نمونه¬ای کامل قرار داده است. انسانی که کردار و گفتارش، پند و آموزه¬ای نیک برای دیگران است. آن چیزی که پیامبر اسلام(صلی¬الله علیه و آله و¬سلم) را در مقابل دیگران الگویی نیک معرفی می¬کند، رفتار و اعمال و افکار پسندیده¬ای است که ایشان داشته اند. یکی از ویژگی¬های ممتاز رفتاری آن¬ حضرت، رعایت بهداشت فردی و پاکیزگی است که با توجه به محیط جاهلی شبه جزیره عربی بسیار اهمیت دارد. پاکیزگی و حفظ سلامتی برای انسان همواره مورد اهمیت بوده است و از سنت های پیامبر(صلی¬الله علیه و آله و سلم) قرار گرفته است. انسان که پیامبر(صلی¬الله علیه و آله و¬سلم) را به¬عنوان اسوه و الگوی حسنه می¬داند به این سنت¬ها باید عمل کند.
امام صادق (علیه¬السّلام) از پدرانش (علیهم السّلام) از حضرت مجتبی¬(علیه¬السّلام)¬نقل کرد که آن حضرت فرمود:
«در سفره دوازده خصلت است که چهار خصلت از آن سنت است: شستن دست¬ها پیش از طعام و روی پای چپ نشستن سر¬سفره و با سه انگشت غذا خوردن و لیسیدن انگشت¬ها با زبان» .
کسب رزق و روزی برای هر فردی دارای اهمیت است و افراد به دنبال افزایش روزی هستند و برای رسیدن به آن تلاش زیادی انجام می¬دهند. افزایش رزق¬و¬روزی راه¬های مختلفی دارد و یکی از راه¬های آن شستن دستها قبل و بعد از غذا‌ست. افراد به آسانی می¬توانند با انجام این کار به روزی خود وسعت دهند و آن را افزایش دهند. روایت¬های زیادی در این باب از ائمه¬معصومین (علیهم السّلام) نقل شده است: امام صادق (علیه¬السّلام) فرمود:
«دست¬های خود را پیش از غذا خوردن و پس از آن بشویید که فقر را از بین می¬برد و بر عمر می¬ افزاید».
سفیان بن سمط از امام صادق (علیه السّلام) نقل کرده است که فرمود:
«شستن سر با خطمی تنگدستی را برطرف می¬کند و روزی را می¬افزاید و باعث مصون بودن از بلاهاست» .
اینکه امام صادق (علیه¬السّلام) اصحاب و پیروان خود را به شستن دستها و سر فرمان داده و آنها را با گفتن اینکه فقر را از بین می¬برد و عمر را زیاد می¬کند به انجام آن تشویق نموده است، طب و تجربه ثابت کرده است که نَشُستن دستها باعث بروز بیماری¬های گوناگونی می¬شود که برخی از آنها منجر به مرگ یا فقر حتمی ¬می¬گردد، چون دستی که به سبب لمس اجسام خارجی آلوده به میکروب می¬شود و به دهان و از آن جا به معده و کبد و قلب منتقل می¬شود و به تمام اعضای بدن می¬رسد. بدیهی است که میکروب هر کجا مجال یابد رشد می¬کند و به تمام بدن آسیب می¬زند و وقتی انسان مریض شد در اثر مداوا کردن این بیماری مال خود را از دست می¬دهد و عمرش نیز کوتاه می¬شود ولی اگر به شستن دست ملتزم می¬شد، سالم می ماند و دچار فقر نمی¬شد و بر عمر او افزوده می¬شد.